9 voorbeelden van dierproeven voor de intensieve veehouderij

Doel: In dit project wordt het effect van farmaceutische en alternatieve middelen en voerstrategieën op darminfecties bij pluimvee onderzocht. Proeven worden uitgevoerd om darmschade te verminderen en of herstel te bevorderen.

Beschrijving experiment:

Aanpak 1: alle vleeskuikens worden rond dag 18 oraal besmet met oöcysten (of met PBS in de negatieve controle). Rond dag 6 en 13 worden 3 dieren gedood voor onderzoek op darmlaesies. Het gaat om 960 dieren totaal.

Aanpak 2: ongeveer 20% van het aantal dieren wordt rond dag 10 oraal besmet met oöcysten (of met PBS in de negatieve controle). De overige 80% zijn contactdieren die de infectie na een week via de mest van de besmette dieren oppikken. De proef duurt tot de gebruikelijke slachtleeftijd voor vleeskuikens (35-42 dagen). Rond dag 6 worden 2 dieren gedood voor onderzoek. Op 7 en 14 dagen worden 3 contactdieren gedood voor onderzoek. Het gaat om 480 dieren totaal.

De verwachte verschijnselen als gevolg van milde coccidiose zijn sloomheid, natte mest en lagere voeropname en duren meestal enkele dagen. Dieren die meer dan 5 dagen ernstige symptomen hebben zoals ernstige bloederige diarree en apathisch gedrag worden gedood. Het gaat om contract research uitgevoerd door Schothorst Feed Research in Lelystad. Het bedrijf verwacht jaarlijks 7008 vleeskuikens te gebruiken. Binnen de looptijd van het project zijn dit maximaal 35.040 vleeskuikens.

Huisvesting: de dieren worden bij aankomst gehuisvest op strooisel. Gedurende 12 dagen vanaf de eerste besmetting worden de dieren op roostervloeren geplaatst om herinfectie en een ongecontroleerde verloop van de infectie te voorkomen. Deze huisvesting voldoet niet aan de Wet op de dierproeven. De bezettingsgraad voldoet aan de eisen voor proefdieren tot 36 dagen leeftijd. Opdrachtgevers in Italië en Spanje kunnen expliciet om een langere groeiperiode vragen waardoor de kippen een gewicht van 2.4 kilo overschrijden waardoor de huisvesting een aantal dagen niet voldoet aan de Wet op de dierproeven.

Na afloop van het experiment: alle dieren worden gedood.

Looptijd: 1 januari 2017 – 1 januari 2022, Schothorst Feed Research

Documentnummer: 2016766

Doel: invloed van ruw- en krachtvoer op fosforbehoefte vleeskalveren

Beschrijving experiment:

Pilotstudie: zes mannelijke kalfjes (Holstein Frieslan) van 6 weken oud worden 9 dagen lang individueel gehuisvest in hokken van 0.8 bij 2 meter. De kalfjes krijgen de eerste dagen een melkvervanger om vervolgens te switchen naar een ander voer. De dieren worden vastgebonden en krijgen een harnas om zodat de mest kan worden opgevangen. Urine wordt opgevangen in een emmer. Door de vrijheidsbeperking likken de kalveren zichzelf, zuigen de dieren op objecten en laten ze hun tong rollen.

Vervolgstudie: 48 kalveren worden twee weken in paren gehuisvest met het harnas om. De laatste drie weken worden de kalveren individueel gehouden. De kalveren worden vastgebonden tijdens het collecteren van de mest en als het nodig is tijdens het voeren.

Huisvesting: de huisvesting en verzorging voldoen niet aan de Wet op de dierproeven. De kalveren worden individueel gehuisvest en hebben geen beschikking tot bedding omdat het in strijd is met de opzet van de dierproef.

Na afloop van het experiment: in overleg met de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit wordt bepaald of de kalveren geslacht mogen worden voor consumptie.

Looptijd: 1 mei 2017 - 1 mei 2019, Wageningen University & Research

Documentnummer: 2017874

Doel: het kwantificeren van het effect van sanitaire condities en nutriëntsamenstelling van het voer op de energiestofwisseling van varkens.

Beschrijving van het experiment:

Op ongeveer 4 weken leeftijd zullen zowel lage als hoge sanitaire conditie dieren worden getransporteerd naar het proefbedrijf, waar lage en hoge sanitaire conditie dieren in aparte afdelingen worden gehuisvest. Na transport naar de onderzoeksfaciliteit zal worden gewerkt met deels levende vaccins die via diercontact kunnen worden verspreid. Huisvesting in aparte afdelingen voorkomt deze overdracht van vaccins tussen hoge en lage sanitaire conditie dieren. Daarnaast zullen de hoge sanitaire conditie dieren in een gereinigde en gedesinfecteerde afdeling worden gehuisvest waar een hygiëne protocol voor bezoekers wordt opgelegd (douchen, 48 uur varkensvrij, mondkapje, haarnetje), terwijl lage sanitaire conditie dieren in een afdeling worden gehuisvest waar niet is schoongemaakt en waar varkensmest afkomstig van een ander vleesvarkensbedrijf zal worden verspreid.

Hoge sanitaire conditie dieren zullen bij aankomst op het proefbedrijf eenmalig worden behandeld met een breedspectrum antibioticum en worden ontwormd ter maximale bescherming tegen de mogelijke effecten van “meegenomen” pathogenen van het bedrijf van oorsprong. Lage sanitaire conditie dieren krijgen geen antibioticum en zullen niet worden ontwormd.

Vanaf 10 weken leeftijd zullen lage en hoge sanitaire conditie dieren worden gehuisvest in klimaatrespiratiecellen. Er zijn vier cellen beschikbaar elk bestaande uit twee kamers met hierin een hok met zes dieren. Een hok met zes dieren is de experimentele eenheid in het onderzoek. In verband met de capaciteit van de respiratiecellen wordt het onderzoek in drie experimentele rondes uitgevoerd, waarbij steeds nieuwe dieren met een vergelijkbare herkomst en leeftijd worden aangevoerd.

Hoge sanitaire conditie dieren zullen in grondig gereinigde en gedesinfecteerde cellen worden gehuisvest als onderdeel van hun proefbehandeling. Lage sanitaire conditie dieren zullen in cellen worden gehuisvest die verontreinigd zijn met varkensmest afkomstig van andere bedrijven. Beide groepen varkens zullen drie weken verblijven in de respiratiecellen en zullen één van de twee proefvoeders ontvangen met een onderscheid in aminozuursamenstelling.

In week 3 in de cellen, zullen dieren 24 uur gevast worden voor de bepaling van de onderhoudsbehoefte voor energie van de dieren. Vervolgens zal twee dagen later bij varkens in de helft van de cellen een middel worden toegediend dat leidt tot een 12uur durende koortsreactie. In totaal zullen er 844 varkens worden gebruikt in dit project.

Huisvesting: de vieze hokken, geen beddingmateriaal en een afmeting van 0.8m2 i.p.v. de vereiste 1 m2 voldoen niet aan de Wet op de dierproeven.

Na afloop van het experiment: het grootste deel van de dieren zal na afloop van het onderzoek worden geleverd aan het slachthuis conform praktijk en geschikt zijn voor humane consumptie. Een klein deel van de dieren (ongeveer 10%), zal worden gedood voor monsters van bloed, organen, weefsels en inhoud maagdarmkanaal.

Looptijd: 1 augustus 2015 – 1 augustus 2018, Stichting Dienst Landbouwkundig Onderzoek, Wageningen University & Research

Documentnummer: 2015123

Doel: ondersteuning van het herstel en het welzijn van kalveren met diarree.

Beschrijving van het experiment:

Er wordt onderzoek gedaan aan kalveren van 14 tot 40 dagen oud die lijden aan diarree (van nature). Het ongerief bestaat uit de combinatie van de bestaande diarree en de procedures. Deze zijn individuele huisvesting, het nemen van bloed- en ontlastingmonsters en vrijheidsbeperking. 72 van de 360 kalveren zullen ernstig ongerief ervaren.

Na afloop van het experiment: de van diarree herstelde dieren, worden verkocht aan een handelaar in de gangbare veehouderij, of gaan naar de slachterij.

Huisvesting: individuele huisvesting van de kalveren.

Looptijd: 1 januari 2018 - 31 december 2022

Documentnummer: 20174525

Doel: onderzoeken of het mogelijk is witte leghorn kippen te fokken op de hoeveelheid natuurlijke antistoffen, waardoor ze zelf beter bestand zijn tegen infecties.

Beschrijving experiment:

In een eerste beperkte proef worden 60 normale dieren getest op hun weerstandsreactie tegen verschillende hoeveelheden E. coli’s. Eerst bepalen de onderzoekers de hoeveelheid E. coli’s die tot 30% sterfte leidt binnen 7 dagen in 4 groepen van 15 kuikens. In een tweede, grotere proef worden 300 dieren geïnfecteerd met één dosis E. coli’s en 300 met een controle (zoutoplossing)behandeling. Er worden drie typen dieren getest: dieren met veel-, dieren met weinig natuurlijke antistoffen, en ‘gewone’ kippen.

De eerste mortaliteitspiek als gevolg van acute bloedvergiftiging vindt plaats binnen 24 uur. Geïnfecteerde dieren die niet sterven als gevolg van deze acute reactie, sterven mogelijk als gevolg van een (luchtweg)infectie binnen 7 dagen, of herstellen van de infectie.

Huisvesting: geselecteerde moederdieren worden vijf weken lang individueel gehuisvest.

Na afloop van het experiment: dieren die niet sterven tijdens het experiment worden gedood door het breken van de nek.

Looptijd: 5 maart 2015 – 1 mei 2016

Documentnummer: 201521

Doel: verbetering van gezondheid en productie in veehouderij door optimale vaccinatie voor dierziekten (PRRSV, M.hyo en Eimeria).

Beschrijving experiment:

Het project is opgesplitst in meerdere onderdelen, waarin het instituut onderzoek doet met varkens en kippen in verschillende leeftijdscategorieën. De gebruikte varkens zijn ongeveer 1 week oud of rond de 12 weken oud. De leeftijd van de kippen varieert tussen 1 dag oud en 6 weken. Het aantal benodigde dieren voor deze verschillende experimenten bedraagt maximaal 240 varkens en maximaal 160 kippen.

De dieren zullen gering tot matig ongerief ondervinden bij het onderzoek (bloedafname, vaccinatie en toediening ziektekiem). De controle dieren, die worden geïnfecteerd met de ziektekiemen zonder vaccinatie, zullen zeer waarschijnlijk bijbehorende klinische verschijnselen ontwikkelen, waarbij de gebruikte ziektekiemen meestal milde klinische verschijnselen veroorzaken met gering tot matig ongerief.

Huisvesting: voldoet aan de Wet op de dierproeven.

Na afloop van het experiment: de kippen worden gedood door het breken van de nek. Onduidelijk op welke wijze de varkens worden gedood.

Looptijd: maart 2016 – maart 2020, Stichting Dienst Landbouwkundig Onderzoek, Wageningen University & Research

Documentnummer: 2015356

Doel: binnen het project wordt onderzoek verricht naar nieuwe vaccins voor runderen, schapen en geiten.

Beschrijving van het experiment: De dieren ondervinden licht ongerief van de entingen en bemonsteringen (bloedafname, rectal swab, neusswab etc.). Bij herhaalde bemonstering wordt het ongerief als matig ingeschaald. In het begin van een project worden infectiestudies met de ziekteverwekkers uitgevoerd om te onderzoeken welke ziekteverschijnselen en immuun reacties optreden. Op basis van deze studies worden ook de protocollen ontwikkeld om in een later stadium de werkzaamheid van een vaccin te testen. In deze infectiestudies krijgen gevaccineerde dieren ziekteverwekkers, waartegen het vaccin gericht zal zijn toegediend. In deze studies wordt ter vergelijking ook aan niet gevaccineerde dieren dezelfde ziekteverwekker toegediend waarna deze dieren ziek kunnen worden.

Afhankelijk van het ziektebeeld per ziekteverwekker zullen de ongevaccineerde dieren voor een korte periode matig tot ernstig ongerief kunnen ondervinden. Infectiestudies kunnen ook nodig zijn om te onderzoeken of een potentieel vaccinstam afdoende verzwakt is. Tevens worden diermodellen ontwikkeld, om de kwaliteit van de individuele batches van een vaccin voor de verkoop te controleren.

Er worden 6565 runderen, 1220 schapen, 210 geiten, 700 konijnen, 650 muizen, 650 ratten, 550 cavia’s en 700 kippen gebruikt. 9% van de dieren ondergaat ernstig ongerief. De leeftijd van de gebruikte proefdieren varieert van een paar uur tot volwassen. Tevens kunnen zwangere dieren worden ingezet.

Huisvesting: de huisvesting voldoet niet aan de Wet op de dierproeven. De dieren kunnen individueel worden gehuisvest en er is niet altijd sprake van beddingmateriaal.

Na afloop van het experiment: dieren worden gedood voor monsters, enkel controle dieren kunnen opnieuw gebruikt worden.

Looptijd: 1 september 2017 – 1 september 2022

Documentnummer: 20171629

Doel: controleren van vaccins voor nertsen in de fokkerij volgens wettelijk voorschrift.

Beschrijving van het experiment:

Mink Enteris Virus potentie test: minstens 4 maanden oude nertsen worden gevaccineerd. Controledieren kunnen hun eetlust verliezen en (bloedige) diarree krijgen.

Pseudomonas potentie test: een deel van de muizen uit de vaccinatiegroep en de controledieren zullen geïnfecteerd raken. Dit leidt tot bol zitten, lusteloosheid, ooguitvloeiing, niet eten en drinken en zware schokkende ademhaling.

Botulisme potentie test: de gevaccineerde muizen zijn op 1.4% van de gevallen beschermd tegen de nadelige gevolgen van blootstelling aan botuline toxine. Symptomen van botulisme bestaan uit algehele verlammingsverschijnselen en benauwdheid. De controledieren zullen ernstig ongerief ondervinden omdat ze niet beschermd zijn door vaccinatie.

Het geschatte aantal dieren dat gebruikt wordt zijn 3300 nertsen en 36100 muizen.

Huisvesting: -

Na afloop van het experiment: alle dieren worden gedood.

Looptijd: 1 januari 2018 – 31 december 2023

Documentnummer: 20173345

Doel: ontwikkeling van nieuwe Aquacultuur vaccins.

Beschrijving van het experiment: de uitkomst van het project is het verkrijgen van nieuwe monoklonale en polyklonale antilichamen opgewekt in 75 muizen en 30 konijnen. De antilichamen zijn vooral bedoeld om te worden gebruikt bij de ontwikkeling van kwaliteitscontrole-testen die nodig zijn toestemming te verkrijgen om nieuwe vis vaccins te mogen verkopen. De dieren ondervinden licht ongerief van de entingen en bemonsteringen (bloedafname).

Huisvesting: de dieren worden in groepen gehuisvest en beschikken over kooiverrijking.

Na afloop van het experiment: aan het einde van de proef worden de dieren geëuthanaseerd om de milt te kunnen gebruiken om monoklonale antilichamen te kunnen produceren of hun bloed te gebruiken voor het genereren van polyklonaal antiserum.

Looptijd: 1 augustus 2018 – 1 augustus 2023

Documentnummer: 20185844