Inhoud
In de rechtbank voor BPRC-apen
De rechter deed uitspraak in het beroep van Animal Rights tegen de Centrale Commissie Dierproeven (CCD). De zaak draait om een omstreden dierproefaanvraag van het BPRC (Biomedical Primate Research Centre) waarin bij 108 penseelaapjes symptomen van multiple sclerose (MS) worden opgewekt. Hoewel de apen te maken krijgen met onder andere blindheid en evenwichtsstoornissen, wordt het ongerief dat zij ervaren slechts als “matig” beoordeeld.
Rowena Vanroy, Animal Rights: "Zoals in zo vele andere experimenten stellen de onderzoekers zelf dat het allemaal wel meevalt. Het is natuurlijk makkelijk om het leed van de dieren gewoon niet te willen zien."
Waarom Animal Rights naar de rechter stapt
Volgens Animal Rights wordt het leed van de apen gebagatelliseerd. Deze proef had nooit door de CCD goedgekeurd mogen worden!
Penseelaapjes zijn prooidieren en staan erom bekend pijn en stress te maskeren. De beoordeling van het ongerief door de onderzoekers is dus onbetrouwbaar.
Dat het BPRC de optie openhoudt om dieren eerder uit de studie te halen (lees: te doden) wijst op het reële risico op ernstig leed.
Bij het opwekken van MS-symptomen (EAE) ontstaat zenuwbeschadiging en fysieke pijn, maar dit is niet vermeld in de samenvatting van het experiment.
De dieren worden 5 maanden lang in een laboratoriumomgeving gehouden. Dat veroorzaakt langdurig fysiek en mentaal ongerief.
In een vergelijkbare proef in Duitsland bij penseelaapjes is het ongerief wél als “ernstig” ingeschat.
Lees ook: Waarom de CCD vrijwel alle experimenten goedkeurt.
Verweer BPRC
Het BPRC verweert zich met de volgende argumenten:
“Humane eindpunten” worden toegepast: zodra ernstig ongerief dreigt, worden de apen uit de proef gehaald en gedood.
BPRC heeft veel ervaring met penseelaapjes en de onderzoekers kunnen het ongerief goed inschatten.
De symptomen van EAE tasten het welzijn aan, maar omdat de dieren “nog normaal functioneren” wordt dit als matig ongerief beschouwd.
De duur van het experiment van 5 maanden is volgens het BPRC relatief kort en betekent geen sprake van langdurig lijden.
Uitspraak rechtbank
De rechter stelt dat er geen concrete aanknopingspunten ziet voor twijfel aan de zorgvuldigheid van de totstandkoming van het advies [van de DEC], de begrijpelijkheid van het de in het advies gevolgde redenering of het aansluiten van de conclusies daarop". Daarmee gaat de rechtbank volledig voorbij aan de inhoudelijke argumenten die Animal Rights naar voren bracht. Er is geen kritische toetsing van de juistheid of ethische deugdelijkheid van het oordeel van de DEC en de Centrale Commissie Dierproeven (CCD)
Echter is het zo dat de CCD jaarlijks 99% van alle dierproeven goedkeurt. De zogenaamde ethische afweging waarbij ook het belang van de proefdieren wordt meegenomen, vindt amper plaats. De samenstelling van deze commissies verklaart volgens Animal Rights grotendeels waarom al die dierproeven worden goedgekeurd. Het zijn collega’s die elkaars aanvragen moeten beoordelen. Dit leidt wel tot discussie maar zelden tot afkeuring. In al die commissies zitten amper mensen die echt opkomen voor de rechten van dieren. Zolang dat niet verandert, is van echte ethische toetsing geen sprake en blijven proefdieren vrijwel kansloos.
Einde dierproeven penseelapen
Inmiddels is het BPRC wel gestopt met deze experimenten. Omwille van de door de overheid opgelegde vermindering van het aantal dieren, worden de experimenten met penseelapen in zijn geheel stopgezet. Animal Rights is in gesprek met BPRC over de mogelijke herplaatsing van de dieren naar een geschikte opvanglocatie. De experimenten op java- en resusapen gaan gewoon verder door. Daartoe heeft minister Bruins onlangs besloten.
