Massaslachting van ganzen vermindert ook ‘schade’ in Groningen niet, toch wil men door

Fauna4Life en Animal Rights hebben een bezwaarschrift ingediend tegen de omgevingsvergunning die het college van gedeputeerde staten van Groningen op 11 juni 2025 heeft verleend voor het doden van grauwe ganzen met geweer en voor nestbehandeling. Deze vergunning is geldig tot en met 1 december 2029.

Het bezwaar richt zich op het feit dat de noodzaak voor deze vergunning en de effectiviteit van de vergunde ingrepen niet is aangetoond, zodat deze vergunning in strijd met de Omgevingswet is verleend.

Lees ook: NEDERLANDS GANZENBELEID IS FAILLIET MAAR FRIESLAND WIL DOORKNALLEN

Belangrijke schade
In de tekst van de vergunning staat dat is aangetoond dat er sprake is van ‘belangrijke schade’ aan gewassen door grauwe ganzen en dat voortzetting van het beheer van de populatie noodzakelijk is om gewasschade te voorkomen dan wel te beperken.

Een totaalcijfer per jaar voor de hele provincie zegt niets over de vraag of er daadwerkelijk ‘belangrijke’ schade is aangericht. Om dat te kunnen beoordelen moet het schadebedrag aan iets anders worden gerelateerd, bijvoorbeeld de opbrengst van het betreffende gewas. Daarvoor is het noodzakelijk om te kunnen zien hoe dit totaalbedrag is samengesteld. Daarbij is het essentieel dat bekend is om welke gewassen het ging, wat de oppervlakte van de percelen was en waar de schade is aangericht. Pas als al deze informatie beschikbaar is, kan worden bepaald of er sprake was van ‘belangrijke schade’. Deze informatie ontbreekt, waardoor niet is aangetoond dat (in de hele provincie) sprake is van belangrijke schade.

Andere bevredigende oplossing
Aangegeven wordt dat ganzen vaak snel wennen aan preventieve of verjagende middelen en dat het belangrijk is om middelen te combineren en af te wisselen. Dat is correct. Aangegeven wordt dat grondgebruikers diverse niet-dodelijke middelen en methoden hebben ingezet om ganzen te weren en verjagen, maar dat dit niet tot de gewenste beperking van de schade heeft geleid.

Het is echter niet duidelijk welke middelen, waar en op welke manier zijn toegepast. Dat blijkt ook uit het faunabeheerplan (FBP): ”Het registreren van deze maatregelen was niet verplicht. De onderstaande resultaten bieden daarom slechts een beknopt overzicht van de toepassing van diverse verjagingsmethoden in de periode van 2019 tot 2023.”

Op basis van de gegevens kan niet worden geconcludeerd dat de actieve en juiste inzet van alternatieven niet als bevredigende oplossing kan worden beschouwd.

Afschot is het doel, niet ter ondersteuning van verjaging
De vergunning is formeel verleend ter voorkoming van belangrijke schade aan gewassen. Uit de tekst van de vergunning blijkt echter dat het doel is ”om verdere toename van de populatie standganzen te voorkomen”. Het beperken van de aantallen van een beschermde diersoort is geen doel genoemd in de wet.

In het FBP wordt aangegeven dat om een significante reductie van de ganzenpopulatie te bereiken een substantieel deel van de populatie moet worden afgeschoten.
De vorige ontheffing en de onderhavige vergunning zijn duidelijk niet verleend voor ondersteunend afschot, maar ten behoeve van het schieten van zoveel mogelijk ganzen. Dat blijkt uit de aantallen die tijdens de vorige periode zijn geschoten. En dat blijkt ook uit de tekst van de onderhavige vergunning.

Afschot niet bevredigend
De schadebedragen nemen blijkbaar jaarlijks (fors) toe. De opmerking dat daarom het beheer (lees: afschot) moet worden ‘voortgezet’ is onbegrijpelijk. Dit geeft juist aan dat afschot niet helpt.

Met betrekking tot de alternatieve maatregelen wordt gesteld dat de inzet daarvan niet heeft geleid tot een beperking van de schade die nodig is om de doelstelling van het Ganzenakkoord te behalen. Datzelfde geldt voor het (afschot)beheer.

Uit het FBP blijkt dat gedurende de afgelopen periode elk jaar meer ganzen zijn gedood. Dit bewijst in feite dat het afschot van grote aantallen ganzen op geen enkele manier bijdraagt aan het verlagen van de schade. Integendeel, hoe meer ganzen er zijn geschoten, des te meer schade werd getaxeerd.

Op geen enkele manier wordt door Groningen aannemelijk gemaakt, laat staan aangetoond dat het gebruik van de onderhavige vergunning tot een bevredigend resultaat zal leiden. Dat betekent dat deze vergunning nooit had kunnen worden verleend.

Natura 2000-gebieden
De vergunning geeft toestemming om tot aan de grens van Natura 2000-gebieden te schieten, waardoor grote kans bestaat dat de soorten waarvoor deze gebieden zijn aangewezen, worden verstoord. De vergunning had om die reden niet zonder voorafgaande toetsing mogen worden verleend.

Conclusie
Op grond van bovenstaande komen Fauna4Life en Animal Rights tot de conclusie dat de vergunning onzorgvuldig tot stand is gekomen en niet voldoet aan de eisen van de wet. Wij verzoeken de provincie Groningen dan ook deze vergunning zo spoedig mogelijk in te trekken.