Main content

Inhoud

Maak alle informatie over dierproeven openbaar

Blog: 21 november 2019
Dier­proeven

Opiniestuk in het Nederlands Dagblad van 11/11/2019 - Fotocredit: Oscar Brak

De Centrale Commissie Dierproeven (CCD) is door de overheid ingesteld om te beslissen over leven, lijden en dood van dieren die men wil gebruiken in experimenten. De CCD zou dus onafhankelijk en vooral transparant moeten zijn. De CCD heeft nu, zo bleek uit diverse media-uitingen, besloten aanvragen van bepaalde burgers die informatie willen met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur, gewoon niet meer te behandelen. De commissie ziet het als misbruik maken van de wet als mensen veel vragen stellen. Maar zelf zijn zij ambtenaren die gewoonweg weigeren hun werk uit te voeren zoals de wet hun dat voorschrijft.

Nader bekeken blijkt dat maar liefst vijf van de zes CCD-leden zelf belangen hebben bij dierproeven; ze doen die zelf of hebben die gedaan. De CCD wil transparantie en informatieverstrekking aan de burgers frustreren en tegenwerken, zo blijkt ook nu weer. Ondergetekenden hebben namens hun beide organisaties regelmatig informatieverzoeken gestuurd naar bestuursorganen. Sterker, als je een gewone vraag stelt aan een overheidsdienst, krijg je bijna altijd te horen: ‘Stuur maar een WOB-verzoek’.

Het verschrikkelijke leed dat proefdieren wordt aangedaan, willen ze geheim houden.

Alles openbaar

De CCD stelt dat de informatievragen de overheid meer dan een miljoen euro kosten. De vraag dringt zich dan waarschijnlijk bij ieder weldenkend mens op: waarom maakt men niet gewoon alles openbaar? Waarom moeten burgers en organisaties zo veel verzoeken sturen en procedures voeren? Waarom geeft de overheid deze miljoen euro uit aan procedures, grote stapels papieren – eigenlijk obstructie van gerechtvaardigde vragen, terwijl grote delen van de informatie uiteindelijk (soms na jaren) alsnog openbaar worden?

Het antwoord is dat de waarheid precies andersom ligt: het recht op informatie wordt tegengewerkt.

Dat de dierproefnemers geen informatie willen verstrekken (ondanks alle mooie codes van openheid en reclamepraatjes over transparantie), is te begrijpen: het verschrikkelijke leed dat proefdieren wordt aangedaan, willen ze geheim houden. Maar als de CCD en haar leden weigeren de wet uit te voeren, dan moeten ze opstappen.

Pilaar van de democratie

Het recht op informatie is een burgerrecht, dat is vastgelegd in onze Grondwet en in het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Het is een van de pilaren van onze democratie, waarvoor de verantwoordelijkheid ligt bij het ministerie van Binnenlandse Zaken – niet bij een handvol mensen die pro-dierproeven zijn.

In 2018 heeft de commissie 97,6 procent van de aangevraagde projectvergunningen goedgekeurd. De CCD blijkt meer een loket voor ‘oké’-stempels dan een objectieve, onafhankelijke en transparante overheidsinstelling. De vragenstellers op dit punt zijn diervriendelijke burgers. Vanuit hun levensvisie en compassie met lijdende dieren geven ze die informatie weer door aan andere burgers, opdat die daarmee hun ethische keuzes kunnen maken.

Een groep burgers hun grondrechten ontzeggen – omwille van hun levensovertuiging – is niet alleen discriminatie, maar bovendien ongelijke behandeling, verboden volgens de Algemene wet gelijke behandeling, een nadere uitwerking van Artikel 1 van de Nederlandse Grondwet, die stelt dat alle burgers gelijk zijn en gelijk behandeld dienen te worden.

Volgens de Algemene wet bestuursrecht heeft iedere burger ook het recht over de wijze waarop de CCD heeft gehandeld, een klacht in te dienen. Maar wanneer deze burgers niet eens van rechtswege informatie kunnen verkrijgen om die commissie te controleren, hoe kunnen zij er dan überhaupt nog een klacht over indienen?

De commissie is meer een loket voor ‘oké’-stempels dan een objectieve, onafhankelijke en transparante overheidsinstelling.

Dierproeven werken niet

Dierproeven zijn terecht maatschappelijk omstreden. Steeds meer echte wetenschappers stoppen met dierproeven, omdat die niet werken. Dieren reageren anders dan mensen en iedere diersoort geeft een ander testresultaat. Dierproeven zijn onwetenschappelijk en dierproefnemers zijn geen wetenschappers. Onze overheid kan zich heel wat werk en kosten besparen door informatie waar burgers recht op hebben, simpelweg openbaar te maken.

Deze tegenwerking van burgers zien we ook bij de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Ook zij weigeren dingen op de meest uiteenlopende gronden en men gaat oneindig in beroep tegen openbaarmaking. Dit kost ons allemaal handenvol geld en dat moet maar eens afgelopen zijn. Een open, democratisch land behoort pro-actief transparant te zijn. Zeker als het gaat om zaken van leven en dood van meer dan een miljoen dieren per jaar.

Robert Molenaar van Animal Rights en Geoffrey Deckers van Een DIER Een VRIEND