Overtreden NVWA en nertsenfokkers de wet bij ruimingen?

Dat laatste was zeker niet het geval bij de nerts die Animal Rights op 7 juli filmde in Gemert die levend in de afvalcontainer gestort was, vervolgens met een schepnetje gevangen werd en waarschijnlijk voor een tweede ronde in de gaskar belandde.

In een reactie op de beelden kwam de NVWA bij Omroep Brabant ¹ met de ongeloofwaardige bewering dat dit bij 20 ruimingen en 850.000 vergaste nertsen de allereerste keer was dat dit voorkwam; precies tijdens de paar minuten dat Animal Rights kon filmen, voordat de politie ons sommeerde te vertrekken.

Nog schokkender was de vervolgzin in het Omroep Brabant artikel: "Ook al gaat het om één nerts, dit hoort niet. We hebben daarom de werkinstructies voor het ruimen van de dieren aangepast. Er gaan nu minder nertsen tegelijk in de vergassingskist, waardoor we nog beter controleren of alles juist verloopt.”

Het klinkt alsof de NVWA doortastend optreedt, maar van de Wet mogen nertsen helemaal niet tegelijk vergast worden!

De NVWA pagina ‘Doden van nertsen’ verwijst voor de voorwaarden voor het doden van pelsdieren door naar de VERORDENING (EG) Nr. 1099/2009 inzake de bescherming van dieren bij het doden. ¹

In Bijlage I ‘overzicht van methoden voor het bedwelmen van dieren, plus bijbehorende specificaties,’ hoofdstuk II ‘Specifieke voorschriften voor bepaalde methoden’ staat in artikel 9 dat gaat over ‘Koolstofmonoxide (zuivere bron of vermengd met andere gassen)’ bij punt 2: “De dieren worden afzonderlijk in de bedwelmingsruimte binnen gebracht, waarbij ervoor wordt gezorgd dat een dier pas binnengebracht wordt als het vorige dier bewusteloos of dood is.”

Als wat de woordvoerder tegen Omroep Brabant zegt klopt, overtreden de nertsenfokkers die de ruimingen uitvoeren en de NVWA medewerkers die hier toezicht ophouden daarmee de verordening inzake de bescherming van dieren bij het doden.

Dit zou een verspreking van de woordvoerder kunnen zijn (zo waarschijnlijk als dat de nerts die Animal Rights filmde de eerste was die levend bij het afval belandde) als @_NVWA niet ook op Twitter zegt:

"Dit was de eerste keer dat er een levende nerts in de destructiewagen is aangetroffen. Daarop hebben we de werkinstructie voor het ruimen aangepast en er mogen voortaan aanzienlijk minder dieren tegelijkertijd in de gassingskisten."

Ook tegenover Nieuwe Oogst bevestigd een woordvoerder deze procedure:

"We staan er wel bij. Om herhaling te voorkomen, is de instructie aangepast. Er gaan minder dieren tegelijk in de gaskar. Hierdoor zijn de dieren beter te zien, zodat nog beter kan worden vastgesteld dat alle dieren zijn overleden." ¹

“Tegelijk” en “tegelijkertijd” zijn de sleutelwoorden in de NVWA verklaringen, terwijl de verordening zegt: “De dieren worden afzonderlijk in de bedwelmingsruimte binnen gebracht, waarbij ervoor wordt gezorgd dat een dier pas binnengebracht wordt als het vorige dier bewusteloos of dood is.”

Hoofdstuk IV, artikel 18 gaat over ‘Ruimingen’ en zegt bij punt 1: “De bevoegde autoriteit die verantwoordelijke is voor een ruimingsoperatie stelt voorafgaand aan die operatie een actie­plan op om te waarborgen dat aan de voorschriften van deze verordening wordt voldaan.” In principe moet er dus ook tijdens ruimingen aan deze verordering worden voldaan.

Punt 3 biedt nog een uitweg die hier echter niet van toepassing lijkt: “Voor de toepassing van dit artikel kan de bevoegde autoriteit in uitzonderlijke omstandigheden afwijkingen toestaan van één of meer van de bepalingen van deze verordening wan­neer zij van mening is dat de naleving waarschijnlijk van in­vloed zal zijn op de volksgezondheid of een aanzienlijke ver­traging zal opleveren in het proces om de ziekte uit te bannen.” Het lijkt logisch dat een dergelijke afwijking dan natuurlijk wel in het actieplan opgenomen en gemotiveerd wordt.

Animal Rights heeft geen actieplan gezien en Ministers Schouten en De Jonge hebben in de Kamerbrief van 3 juni waarin de ruimingen werden aangekondigd, noch in latere Kamerbrieven, melding gemaakt van “afwijkingen” die door “uitzonderlijke omstandigheden” noodzakelijk waren.

Animal Rights gaat via hun advocaat vragen om handhavend op te treden.

In hoofdstuk VI ‘ staat in Artikel 23 ‘Sancties’:

“De lidstaten stellen de regels vast voor de sancties die van toepassing zijn op inbreuken op de bepalingen van deze ver­ordening en nemen alle maatregelen om te bereiken dat zij worden toegepast. De sancties moeten doeltreffend, evenredig en afschrikkend zijn.”