Ook in Nederland zijn proefaapjes afgemaakt vanwege tuberculose besmetting

In het kader van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) kan de NVWA over individuele bedrijven geen specifieke bedrijfsinformatie verschaffen. De NVWA kan het volgende melden. Op 28 april ontving de NVWA van het National Contact Point de melding over een makaak welke in een andere lidstaat was gestorven en waar middels een PCR test een besmetting met TBC is vastgesteld. Daarnaast vertoonden een aantal andere makaken uit deze zending een reactie op de tuberculinatie test. De apen waren voor import getest met een mantoux test, welke negatief was. Ondertussen is de certificering aangepast zodat dit niet meer kan voorkomen.

De NVWA kan/mag dus niet bevestigen dat het om apenhandelaar Hartelust gaat. De zaak kwam aan het rollen doordat een van de makaken die vanuit Hartelust was geëxporteerd stierf en tbc bleek te hebben.

Animal Rights dankt de NVWA voor haar respons, maar is nog altijd van mening dat men zelf ruchtbaarheid had moeten geven aan deze zaak. Het gaat om een zoönotische uitbraak onder proefapen, twee onderwerpen die uiterst gevoelig liggen.

Dat de apen voor import getest waren, wil zeggen in Vietnam. Op welke wijze de certificering nu is aangepast is onduidelijk.

De zending makaken waar het om gaat zou volgens de informatie van Animal Rights hebben bestaan uit 320 mannetjes en 160 vrouwtjes. De NVWA meldt dat een deel al was doorgestuurd naar proefdiercentra in Europa en dat een deel nog bij de importeur (in Tilburg) verbleef toen de tbc besmetting aan het licht kwam.

Deze apen waren afkomstig van een zending van makaken welke in februari 2023 bij een bedrijf in Nederland zijn gearriveerd. Op het bedrijf in Nederland waren op 1 mei 2023 nog makaken uit betreffende zending aanwezig. De overige makaken waren naar diverse landen doorverkocht. De afnemers van deze makaken zijn door het Nederlandse bedrijf geïnformeerd en daarnaast heeft de CVO van LNV de betrokken landen geïnformeerd over de zendingen makaken die aan hun land geleverd zijn.

"Deze makaken worden onder laboratorium omstandigheden gehouden, waar geen toegang voor publiek mogelijk is en waar de dierverzorgers zijn getraind en uitgerust met persoonlijke beschermingsmiddelen. Daardoor is het risico van spreiding van de tuberculose naar andere dieren of mensen verwaarloosbaar klein. Er is om die reden geen verdere ruchtbaarheid aan deze uitbraak gegeven," verklaart de NVWA.

Ook van het personeel van nertsenfokkerij werd beweerd dat deze ervaren waren en het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen werd na de eerste Sars-Cov-2 (corona) uitbraken onder nertsen verplicht. Toch bleven de besmettingen komen, ook van dier naar mens.

De makaken die nog bij Hartelust verbleven en positief testten voor tbc zijn ook ‘geruimd’.

Alle aanwezige makaken op het Nederlandse bedrijf zijn door de NVWA onderzocht op tuberculose. Bij een aantal makaken is een besmetting met TBC vastgesteld. Naar aanleiding van deze vastgestelde besmetting zijn de makaken onder toezicht van de NVWA door een dierenarts geëuthanaseerd.

Er lijkt geen enkele poging te zijn gedaan om deze dieren te behandelen/genezen. De NVWA heeft het over ‘euthanasie’, maar om van euthanasie te kunnen spreken moet er in ieder geval sprake zijn van ‘compassie’, of ‘zorg’ bevatten [link]. Deze dieren kregen geen enkele zorg, het is gewoon moord.

De absolute onrechtvaardigheid en volstrekte zinloosheid van vivisectie wordt hier voor het voetlicht gebracht. Deze dieren zijn handelswaar en gebruiksvoorwerpen voor Hartelust, zijn afnemers en de Nederlandse overheid. Het trieste is dat we misschien tot de conclusie moeten komen dat deze dieren uiteindelijk beter af zijn dan hun soortgenoten en familieleden die wel in de wrede handen vallen van genadeloze dierproefnemers en talloze wreedheden moeten ondergaan.

Op 4 maart 2024 krijgt Animal Rights de bevestiging van wat we eigenlijk al wisten: de makaken waren inderdaad afkomstig van apenhandelaar RC Hartelust uit Tilburg. Hartelust versleepte in totaal drie zendingen apen naar Spanje: 2023-0019110,2023-0021125, 2023-0021116. Allemaal makaken die door Hartelust uit Vietnam waren geïmporteerd.

Volgens de Spaanse autoriteiten werden zij geïnformeerd door Nederland dat Nederland een “non-negative” PCR resultaat voor tuberculosis ontvangen had na de autopsie van een makaak. Het zieke en zwakke dier maakte origineel onderdeel uit van dezelfde groep makaken bij Hartelust en was naar een ander EU-land gestuurd, dus niet Nederland of Spanje.

Naast het Anapath proefdiercentrum nabij Barcelona, stuurde Hartelust ook apen naar Centro Integralde Neurociencias (CINAC) in Madrid. Dit proefdiercentrum werd op 1 mei geïnformeerd en gesommeerd om preventieve maatregelen te nemen ondanks dat de resultaten bij de gezondheidscheck gedurende de quarantaine periode negatief waren. Op 22 mei stuurt Hartelust een e-mail dat de apen van CINAC niet in contact waren geweest met besmette dieren. Alle primaten bij CINAC werden opnieuw getest. Op 25 mei volgt een inspectie van het centrum. Alles lijkt in orde.

We vermoeden dat de derde Spaanse zending naar proefdiercentrum Vivotecnia is gegaan. Later meer.

Intussen heeft ook de Centrale Handhaving Dieproeven van de NVWA Animal Rights laten weten dat ”de standaardprocedure is dat een bedrijf wordt geblokkeerd en pas weer wordt vrijgegeven nadat het bedrijf TBC vrij is.”

De NVWA legt ook uit waarom de tuberculosis besmetting gemist werd en hoe de certificering nu is aangepast: ”De controle van deze apen was gericht op mycobacterium tuberculosis, door middel van de mantoux test die ook bij mensen uitgevoerd wordt. M. tuberculosis is 1 van de 6 mycobacteriën soorten die tuberculose kunnen veroorzaken bij mens en dier. Deze 6 soorten vallen onder het zogenaamde mycobacterium tuberculosis complex. In dit geval waren de apen besmet met een ander mycobacterium uit dit complex, waar de mantoux test niet geschikt voor is. De aanpassing die nu gedaan is, is dat in het certificaat de eis is opgenomen dat deze dieren negatief getest moeten zijn op het mycobacterium tuberculosis complex.”

Ook in de gemeenteraad van Tilburg werden er vragen gesteld door de Partij voor de Dieren.¹ Gemeenteraadslid Anne-Miep Vlasveld vroeg onder meer of het college het ermee eens is dat (de mogelijkheid van) het importeren van een besmettelijke ziekte als TBC, reden te meer is om de aanwezigheid van een apenhandelaar in onze gemeente ongewenst te vinden; of het de morele onderbouwing van de doelstelling van het Rijk om het gebruik van proefdieren te verminderen en deze te vervangen door innovatieve alternatieven erkent; en of het college bereid is zich expliciet uit te spreken tegen de risicovolle handel in en het gebruik van dieren/apen voor vreselijke experimenten.

In haar antwoord van 17 april zegt het college van burgemeester en schepenen niet op de hoogte geweest te zijn van de tbc-uitbraak. Verder zegt het reeds in 2020 het lnv opgeroepen te hebben om proeven op apen en andere dieren zoveel mogelijk in te perken en tevens de handel in apen zoveel mogelijk in te perken. Het zegt toe om deze oproep opnieuw te herhalen.[^2]