Main content

Inhoud

Animal Rights eist het aanpakken van schapenhouders die dieren niet beschermen tegen de wolf

Nieuws: 30 maart 2023
Slacht

“Je mag het niet zeggen in Nederland, maar het wordt tijd dat die wolf wordt afgeschoten,” zegt schapenhouder Dirk de Bruijn tegen DPG media eind 2021, en roept iedereen op een landelijke petitie te ondertekenen die pleit voor het zo nodig mogen jagen op wolven. 1 Hij is boos want in de periode daarvoor heeft een wolf een aantal dagen achter elkaar schapen doodgebeten, die De Bruijn liever zelf naar het slachthuis had gebracht. BN DeStem schreef verder op 29 december 2021: "Schapenhouder Dirk de Bruijn (29) heeft het helemaal gehad. Voor de derde keer in vier dagen kreeg hij melding van doodgebeten dieren. De laatste slachtoffers in Wouwse Plantage.

Door recentelijk verkregen informatie, waaronder taxatierapporten van BIJ12, heeft Animal Rights kunnen afleiden dat de kudde schapen van de schapenhouder in slechts tien weken tijd maar liefst zestien keer slachtoffer is geworden van predatie door wolven. De schapenhouder heeft daarmee aantoonbaar herhaaldelijk nagelaten zijn schapen tegen predatie te beschermen.

Met zijn vader Cor drijft Dirk een schapenhouderij met zo'n drieduizend dieren. Vooral ‘vleeslammeren’ die in de weides van vooral koeienboeren staan.

“Degene die het hardst roepen om het afschieten van wolven, zijn meestal de fanatiekste verdedigers van het uitbuiten en vermoorden van andere dieren,” zegt Animal Rights directeur Susan Hartland. “Hypocrieter kom je ze zelden tegen.”

In een bezwaar dat De Bruijn stuurt naar Bij12 legt hij bij monde van een ingehuurde advocaat uit hoe zijn verdienmodel werkt: “Cliënt heeft een schapenhouderijbedrijf. Jaarlijks passeren ca 7000 schapen het bedrijf van cliënt. Afgelopen jaar had cliënt 3300 schapen lopen op 50 verschillende locaties tegelijkertijd (na 6 tot 8 weken op één perceel gaan de schapen weer door naar een ander perceel). Als de schapen voldoende vlees hebben gaan de dieren naar de slager.”

Degene die het hardst roepen om het afschieten van wolven, zijn meestal de fanatiekste verdedigers van het uitbuiten en vermoorden van andere dieren

Susan Hartland, Animal Rights

16 aanvallen, 70 doden & geen maatregelen

Tussen 12 december 2021 en 22 februari 2022, komen zo’n 70 onbeschermde schapen van De Bruijn - hij komt zelf tot 93 slachtoffers - om na wolfaanvallen. Een deel sterft door de wolf en gewonde dieren worden vaak afgemaakt door de schapenboer of een dierenarts. Voor de wolf is dit natuurlijk gedrag. Deze kan zich uitleven op de schapen, omdat veeboeren, als Dirk de Bruijn, weigeren de dieren die ze in slavernij houden te beschermen tegen roofdieren.

Opnieuw uit het bezwaarschrift van 8 juni 2022: “Cliënt zet de percelen af met een tijdelijk raster met een stroomsterkte van 5 tot 6 volt. Een en ander was tot aan de komst van de wolf voldoende om de schapen binnen en predatoren buiten te houden. Sinds de komst van de wolf is dat anders. Afgelopen jaar is de wolf op diverse van de 50 locaties langs geweest en heeft bij zijn 16 bezoeken 93 schapen van cliënt gedood.”

”Ze grazen momenteel op wel vijftig verschillende plekken in West-Brabant,” beweert hij ook tegen de krant, maar verzwijgt daarbij dat de schapen bijna allemaal op dezelfde lokatie worden doodgebeten: De weilanden rondom een melkveehouderij aan de Hopmeerweg in Wouwse Plantage.

Na 15 aanvallen besluit De Bruijn om de lage stroomdraadjes die hij normaal spant uit te breiden naar drie stroomdraadjes en deze te behangen met flapperende linten. De wolf is hem echter voor: “had het naastliggende perceel zondag en maandag afgezet met linten zoals afgesproken: drie stroomdraden en bovenste draad met linten. Ook 8000 volt stroom erop. Het plan was om de rammen vandaag over te doen, dag te laat dus.” Hoe dan ook, ook deze maatregel is nog steeds volstrekt onvoldoende.

Taxatierapporten

Animal Rights vroeg de taxatierapporten op die door BIJ12 worden opgesteld wanneer er een vermoeden is van een wolfaanval. Deze rapporten beschrijven niet alleen het aantal gedode dieren en wat ze ‘waard’ zijn, maar ook, hoewel summier, hoe deze dieren waren beschermd tegen roofdieren. De foto’s die zijn bijgevoegd beschrijven vaak beter dan woorden hoe laks een schapenhouder als Dirk de Bruijn is in het beschermen van de duizenden dieren die hij gevangen houdt.
Op één foto is te zien hoe één enkel draadje op nog geen halve meter hoogte langs een sloot loopt. Dat was de bescherming die De Bruijn de schapen bood na 14 eerdere wolfaanvallen!

Kosten

De redenen waarom De Bruijn weigert de schapen te beschermen zet hij uiteen in zijn bezwaar: “Met de huidige zeer smalle marges: schapenwol is feitelijk onverkoopbaar en in ieder geval niets meer waard (recent nog landelijk in het nieuws) en schapenvlees levert met de normaal al benodigde inspanningen maar een marginale opbrengst. Door de grote aantallen kan cliënt er een boterham aan overhouden, doch de marges zijn zodanig klein dat met het de door de wolf veroorzaakte extra kosten en benodigde inspanningen eigenlijk niet meer uit kan. Het probleem van de geringe marges is ook meteen een probleem als het gaat om mogelijk te nemen maatregelen tegen de wolf. Nog even daargelaten de vraag of de suggereerde maatregelen de wolf daadwerkelijk bij de schapen weg houdt, zijn de kosten verbonden aan die maatregelen voor een bedrijf als dat van cliënt (met jaarlijks 7000 dieren op 50 verschillende graaslocaties) niet op te brengen …”

De Bruijn heeft een wettelijke verplichting om de dieren te beschermen, en niet alleen tegen roofdieren. Ook beschutting en voer kosten geld en ook die kosten rechtvaardigen niet dat de dieren adequate bescherming of voedsel wordt onthouden. Als je het je niet kan veroorloven, of simpelweg niet bereidt bent om te doen wat nodig en wettelijk verplicht is, dan moet je geen dieren exploiteren.

Lakse schapenboeren

In November 2022 kopt Trouw: “Veel schapenhouders beschermen hun vee niet tegen de wolf: ‘Wie afrastert, geeft toe’,” en schrijft: “Op het stille Noord-Brabantse provinciehuis in ‘s-Hertogenbosch duidt niets op protest. ‘Wolvenambtenaar’ Johan Mees appt een dag eerder dat hij de hele dag kan afspreken. Een beetje vertwijfeld neemt hij met een bak koffie plaats aan een tafel.
Alle Brabantse schapenboeren kunnen subsidie aanvragen voor bescherming tegen de wolf, maar Mees keurde dit jaar slechts één aanvraag goed. Twee andere aanvragen waren nauwelijks serieus. Een schapenhouder had een enkel stroomdraadje op zijn hek bevestigd en vroeg daar geld voor. En dat terwijl Noord-Brabant sinds de wolf in 2015 naar Nederland kwam de provincie is met de meeste door een wolf gedode schapen (374), na Drenthe (526). Dat blijkt uit cijfers van het schademeldpunt van BIJ12, de uitvoeringsorganisatie van de provincies.

De angst onder Nederlandse schapenhouders strookt niet met de bereidheid hun vee te beschermen.
[…]
Het Brabantse potje dat Johan Mees beheert, bevatte dit jaar twee ton, en na die ene subsidieaanvraag nog 196.000 euro. Hetzelfde beeld is te zien in bijvoorbeeld Gelderland en Limburg. ”

Door de luiheid en desinteresse van de schapenboeren ‘trainen’ we in Nederland de wolven in het jagen op de makkelijkste prooi: schapen. Vervolgens maken volksophitsers als tripelB-boegbeeld Van der Plas hiervan gretig gebruik om op te roepen tot het afschieten van wolven. 1

De Wet

Artikel 1.6, derde lid, van het Besluit houders van dieren bepaalt dat een dier, indien het niet in een gebouw wordt gehouden, door de houder bescherming moet worden geboden tegen slechte weersomstandigheden, gezondheidsrisico’s en zo nodig roofdieren. Het is evident dat De Bruijn dit artikel meermaals heeft overtreden.

Artikel 2.1, eerste lid, van de Wet dieren bepaalt vervolgens dat het verboden is om zonder redelijk doel of met overschrijding van hetgeen ter bereiking van zodanig doel toelaatbaar is, bij een dier pijn of letsel te veroorzaken dan wel de gezondheid of het welzijn van het dier te benadelen. Artikel 2.1, zesde lid, van de Wet dieren bepaalt dat een ieder een hulpbehoevend dier – en dat is een gehouden dier dat door een roofdier bedreigd wordt – de nodige zorg verleent. Animal Rights meent dat De Bruijn ook artikel 2.1, eerste en zesde lid, van de Wet dieren heeft overtreden, omdat De Bruijn zijn hulpbehoevende schapen niet de nodige zorg heeft geboden door hen te blijven blootstellen aan bedreiging van predatie door de wolf, terwijl het hem duidelijk was of had moeten zijn dat die bedreiging actueel en reëel was, waardoor hij in het minste geval de gezondheid en het welzijn van zijn schapen benadeelt.

Doordat De Bruijn onvoldoende voorzorgsmaatregelen heeft getroffen – zoals het plaatsen van een wolf werend raster of ophokken van de dieren – om predatie te voorkomen, heeft hij de aanmerkelijke kans aanvaard dat de schapen zouden worden verwond of gedood. Daarmee heeft De Bruijn artikel 1.6, derde lid, van het Besluit houders van dieren en artikel 2.1, eerste en zesde lid, van de Wet dieren willens en wetens overtreden.

Het is om bovengenoemde redenen dat Animal Rights de NVWA verzoekt met spoed handhavend op te treden tegen de geconstateerde overtredingen door De Bruijn.

Animal Rights verwacht van de NVWA dat ze optreedt tegen alle veeboeren die de dieren die ze houden niet beschermen tegen roofdieren.

Asterix

Een wolf met de codenaam ‘Grey Wolf 1954 male’ werd in de nacht van 27 op 28 april 2020 geboren als zoon van Noëlla (GW1479f) en August (GW979m) in wat de Hechtel-Eksel-roedel zou gaan heten. Hij en zijn vier broertjes en zusjes gingen daarmee de geschiedenis in als de eerste succesvolle wolvenvoortplanting in België sinds 1799.

De twee zusjes, GW1922f en GW1923f komen in oktober van datzelfde jaar nog om in het verkeer. Van de drie broers is GW1963m spoorloos sinds april 2021 en trok GW1924m in 2022 naar Duitsland.

GW1954m werd op 26 november 2021 nog bemonsterd op uitwerpselen in zijn ouderlijk territorium. Op 2 december 2021 wordt hij twee keer aangereden op de Weg naar Zwartberg, maar overleeft. Op 6 december 2021 werd in Schilde (provincie Antwerpen) op schapen een onvolledig genotype gevonden dat echter wel overeenkomt met dat van GW1954m. Hij werd vervolgens met zekerheid op 27 december bemonsterd op een gedood schaap in Stabroek en op 29 december op uitwerpselen in de Kalmthoutse heide. Na deze datum wordt aan Vlaamse zijde geen DNA-spoor meer van deze wolf gevonden, maar op 18 december doodt hij schapen bij Steenbergen in Nederlands West-Brabant. In totaal werd op 14 locaties zijn DNA vastgesteld bij gedode schapen, waaronder vijf maal bij Dirk de Bruijn. In maart 2022 wordt hij, voorlopig voor de laatste maal, in Nederland bevestigd, in Zeeland. Mogelijk is hij daarna teruggekeerd naar de Kalmthoutse heide. 1 2

Hij kreeg in Vlaanderen de naam ‘Asterix’, omdat hij voor het eerst gespot werd in de buurt van Tabaknatie Asterix in de Antwerpse haven. 3

Klaas

GW2402m, een alpiene wolf, verbleef een drietal weken rond november 2021 in de buurt van Kalmthout. Begin november was hij nog in Goch (Nedersaksen). Zijn DNA werd op 11 en 12 november aangetroffen op gedode schapen in de Ooijpolder. Daarna in Den Bosch. In december trok hij door het Westen van Noord-Brabant. Tussen 11 november en 9 januari 2022 worden op 15 locaties gedode schapen en een geit aangetroffen met zijn DNA, waaronder drie keer bij Dirk de Bruijn. Die 9e januari was in de buurt van Helenaveen. In februari 2022 werd GW2402m weer in Duitsland waargenomen. 1 2

De organisatie ‘Welkom Wolf’ gaf de wolf een naam: Klaas(je), “naar Sinterklaas die ook rond deze dagen in de grensstreek erg actief was geweest.” 3